ျမန္မာႏုိင္ငံမွာ ဘာသာေရးလြတ္လပ္ခြင့္နဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး ဖိႏွိပ္မႈေတြနဲ႔ ခြဲျခားဆက္ဆံမႈေတြ ဆက္ရွိေန ဆဲျဖစ္တယ္လို႔ - အေမရိကန္အစိုးရရဲ႕ ေလာေလာဆယ္ ထုတ္ျပန္ခဲ့တဲ့ ၂၀၁၄ ဘာသာေရးလြတ္လပ္ခြင့္ အစီရင္ခံစာမွာ ေဖာ္ျပထားပါတယ္။
အထူးသျဖင့္ ျမန္မာႏုိင္ငံမွာ မၾကာေသးခင္က အတည္ျပဳျပဌာန္းခဲ့တဲ့ ဘာသာျခားနဲ႔ လက္ထပ္ထိမ္းျမားျခင္း ၊ ဘာသာကူးေျပာင္းျခင္းေတြအေပၚ ကန္႔သတ္တဲ့ ဥပေဒေတြကို အေမရိကန္အစိုးရက လက္မခံတဲ့ အေၾကာင္း ေျပာဆုိထားတာပါ။ ဒါ့အျပင္ ႐ိုဟင္ဂ်ာမူဆလင္ေတြနဲ႔ ခရစ္ယာန္ဘာသာ၀င္ လူနည္းစုေတြ အေပၚ ကန္႔သတ္မႈေတြ ရွိေနတာကိုလည္း ေထာက္ျပထားတဲ့ ဒီအစီရင္ခံစာနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး မနႏၵာခ်မ္း က ဆက္ေျပာျပပါမယ္။
ဟုတ္ပါတယ္… ေအာက္တုိဘာလ ၁၄ ရက္ ဗုဒၶဟူးေန႔က အေမရိကန္ႏုိင္ငံျခားေရး၀န္ႀကီးဌာနကေန ထုတ္ျပန္ခဲ့တဲ့ ဘာသာေရးလြတ္လပ္ခြင့္ဆုိင္ရာ ႏွစ္စဥ္ အစီရင္ခံစာမွာ - ျမန္မာႏုိင္ငံမွာ သူတုိ႔အေခၚ လူနည္းစု ႐ိုဟင္ဂ်ာ မူဆလင္ေတြနဲ႔ ခရစ္ယာန္ဘာသာ၀င္ေတြအေပၚ ကန္႔သတ္ခ်က္ေတြရွိေနတာနဲ႔ သေဘာထားတင္းမာတဲ့ ဗုဒၶဘာသာ၀င္ေတြရဲ႕ မူဆလင္ဆန္႔က်င္ေရး ေျပာၾကားခ်က္ေတြကို အဓိက မီးေမာင္းထိုးျပထားပါတယ္။ ရခိုင္ျပည္နယ္မွာ ရဲအရာရွိတဦး ေသဆံုးခဲ့မႈအေပၚ လက္တံု႔ျပန္တဲ့အေနနဲ႔ လံုၿခံဳေရးတပ္ဖြဲ႔၀င္ေတြရဲ႕ လက္ခ်က္နဲ႔ ဒါဇင္နဲ႔ခ်ီ ႐ိုဟင္ဂ်ာေတြ ေသဆံုးခဲ့ရတယ္ဆိုတဲ့ ၂၀၁၄ ဇန္န၀ါရီလက စြပ္စြဲခ်က္အေပၚ စံုစမ္းစစ္ေဆးမႈလုပ္ဖို႔ ျမန္မာအစိုးရရဲ႕ ပ်က္ကြက္မႈကိုလည္း ဒီအစီရင္ခံစာမွာ ေ၀ဖန္ ထားတာပါ။ ဒီအစီရင္ခံစာနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး ျပဳလုပ္တဲ့ သတင္းစာရွင္းလင္းပြဲအတြင္း အေမရိကန္ႏုိင္ငံျခားေရး ၀န္ႀကီး John Kerry က အခုလို ေျပာၾကားခဲ့ပါတယ္။
“၀မ္းနည္းစရာကေတာ့ ဒီကေန႔ထုတ္ျပန္လုိက္တဲ့ အစီရင္ခံစာထဲမွာ ျမန္မာႏုိင္ငံ၊ အီရန္၊ ပါကစၥတန္၊ ႐ုရွား၊ ေဆာ္ဒီအာေရးဗီးယားနဲ႔ တျခားႏုိင္ငံေတြလုိ လူနည္းစုေတြရဲ႕ အခြင့္အေရးေတြကုိ လ်စ္လ်ဴ႐ႈ ခံေနရတာေတြနဲ႔ အျပည့္ ျဖစ္ေနတာပါပဲ။”
အလားတူ - ျမန္မာႏုိင္ငံကို သြားေရာက္ခဲ့တဲ့ - ဘာသာေရးလြတ္လပ္မႈဆုိင္ရာ အေမရိကန္ အထူးသံအမတ္ႀကီး David Saperstein ကလည္း ျမန္မာႏုိင္ငံမွာ မၾကာေသးခင္က အတည္ျပဳ ျပဌာန္းခဲ့တဲ့ ဘာသာျခားနဲ႔ လက္ထပ္ထိမ္းျမားျခင္း၊ ဘာသာကူးေျပာင္းျခင္းေတြအေပၚ ကန္႔သတ္ထားတဲ့ ဥပေဒေတြကို အေမရိကန္အစိုးရက လက္မခံတဲ့အေၾကာင္း အဲဒီအစီရင္ခံစာထုတ္ျပန္ခဲ့တဲ့ သတင္းစာရွင္းလင္းပြဲ မွာ ေျပာဆုိသြားခဲ့ပါတယ္။
“ျမန္မာႏုိင္ငံမွာ ဘာသာျခားနဲ႔ လက္ထပ္တာ၊ ဘာသာကူးေျပာင္းတာေတြကို တားျမစ္တဲ့ ခြဲျခားဆက္ ဆံမႈေတြကို ကေနဒါသံအမတ္ႀကီး Bennett နဲ႔အတူ က်ေနာ္လည္း ဖိအားေပးေျပာဆိုခဲ့ပါတယ္။”
ဒါေၾကာင့္လည္း ၁၉၉၉ ခုႏွစ္ကစလို႔ ျမန္မာႏုိင္ငံကို ဘာသာေရးလြတ္လပ္ခြင့္ ခ်ိဳးေဖာက္မႈေတြနဲ႔ ပတ္သက္လို႔ အထူးစိုးရိမ္ရတဲ့ ႏုိင္ငံမ်ားစာရင္း CPC မွာ ထည့္သြင္း ထားခဲ့တာျဖစ္ပါတယ္။
ဒါ့အျပင္ အေမရိကန္ႏုိင္ငံျခားေရးဌာနရဲ႕ ၁၇ ႀကိမ္ေျမာက္ ထုတ္ျပန္တဲ့ ႏုိင္ငံတကာ ဘာသာေရး လြတ္လပ္ခြင့္ အစီရင္ခံစာထဲမွာ - ခရစ္ယာန္ ဘာသာ၀င္ေတြ၊ ၀ီဂါမူဆလင္ေတြနဲ႔ တိဘက္ဗုဒၶဘာသာ ၀င္ေတြအေပၚ တ႐ုတ္အစိုးရရဲ႕ ကန္႔သတ္ဖိႏွိပ္မႈေတြကိုလည္း ေ၀ဖန္ထားၿပီး၊ ထိန္းသိမ္းခံထားရတဲ့ တ႐ုတ္ခရစ္ယာန္ လူ႔အခြင့္အေရးေရွ႕ေန Zhang Kai ကို ျပန္လႊတ္ေပးဖို႔အတြက္ကိုလည္း ၀န္ႀကီး ကယ္ရီ က ေတာင္းဆုိသြားခဲ့ပါတယ္။
အလားတူ သီရိလကၤာႏုိင္ငံမွာလည္း - ဘာသာျခားေတြကို တိုက္ခိုက္ဖုိ႔အတြက္ ယခင္အစိုးရကေန ဗုဒၶဘာသာ အစြန္းေရာက္၀ါဒီအဖြဲ႔အစည္းေတြနဲ႔ ပူးေပါင္း လုပ္ေဆာင္ခဲ့ပံု ရွိတယ္လို႔ ေဖာ္ျပထားပါတယ္။ အီရတ္မွာ ရွီယာစစ္ေသြးႂကြေတြ၊ ဆီးရီးယားက al-Nusra တပ္ဦး အၾကမ္းဖက္အဖြဲ႔၊ ႏုိင္ဂ်ီးရီးယားက ဘိုကိုဟာရမ္းစစ္ေသြးႂကြအုပ္စု၊ ပါကစၥတန္မွာေတာ့ Lashkar I Jhangvi အဖြဲ႔ေတြရဲ႕ အၾကမ္းဖက္မႈေတြ ကိုလည္း ဒီအစီရင္ခံစာမွာ ေ၀ဖန္ေထာက္ျပထားပါတယ္။
၀န္ႀကီးကယ္ရီကေတာ့ - ဘာသာေရးလြတ္လပ္ခြင့္ ဆုိတာဟာ သာမာန္ ကိုးကြယ္ခြင့္ ျပဳထားတယ္ ဆိုတာထက္ ပုိတယ္လုိ႔ သတင္းစာရွင္းလင္းပဲြမွာ ေျပာဆုိခဲ့ပါတယ္။ ဘာသာတခုကုိ ကုိးကြယ္ယုံၾကည္သူေတြအေနနဲ႔ တျခားလူေတြကုိ အတင္းအက်ပ္စည္း႐ုံး သိမ္းသြင္းတာ၊ ဘာသာကူးေျပာင္းခုိင္းတာ၊ ႏႈတ္ပိတ္ထားတာ၊ ဒါမွမဟုတ္ရင္လည္း ယုံၾကည္သက္၀င္မႈေၾကာင့္ အသက္ဆုံး႐ႈံးေအာင္ လုပ္ပုိင္ခြင့္ မရွိေစရဘူးလုိ႔လည္း ၀န္ႀကီးကယ္ရီက ေျပာဆိုခဲ့ပါတယ္ရွင္။
VOA
0 comments:
Post a Comment